Prowadzisz firmę eksportową i szukasz skutecznego sposobu na przyspieszenie otrzymywania należności od zagranicznych kontrahentów? Forfaiting może być rozwiązaniem, które znacząco poprawi płynność finansową Twojego przedsiębiorstwa. Poznaj szczegóły tego mechanizmu finansowego.
Czym jest forfaiting?
Forfaiting to specjalistyczna forma finansowania przedsiębiorstw, koncentrująca się na wykupie terminowych należności, głównie w transakcjach zagranicznych. W praktyce polega na nabyciu przez instytucję finansową (forfaitera) wierzytelności handlowych od eksportera, najczęściej w formie weksli.
W procesie forfaitingu uczestniczą:
- forfaitysta (eksporter sprzedający wierzytelność)
- forfaiter (instytucja wykupująca należność)
- dłużnik (importer)
- bank dłużnika udzielający zabezpieczenia
Definicja i podstawowe założenia forfaitingu
Forfaiting to usługa finansowa polegająca na zbyciu wierzytelności handlowych zabezpieczonych odpowiednimi instrumentami, takimi jak awalizowane weksle. Istotą tej formy finansowania jest wyłączenie regresu – nabywca wierzytelności przejmuje całe ryzyko związane z ewentualną niewypłacalnością dłużnika.
Charakterystyczne cechy forfaitingu:
- szybki dostęp do gotówki bez oczekiwania na odroczone płatności
- długi termin zapadalności – nawet do 10 lat
- eliminacja ryzyka kursowego
- brak problemów z egzekwowaniem należności
- zachowanie pozytywnych relacji handlowych z kontrahentami
Różnice między forfaitingiem a faktoringiem
| Cecha | Forfaiting | Faktoring |
|---|---|---|
| Rodzaj transakcji | Międzynarodowe, wysokowartościowe | Głównie krajowe, różne kwoty |
| Zabezpieczenie | Zawsze (np. awalizowane weksle) | Zazwyczaj brak |
| Ryzyko | Przejmuje forfaiter | Może być dzielone |
| Zakres usług | Pojedyncza wierzytelność | Wiele regularnych transakcji |
Jak działa forfaiting?
Mechanizm forfaitingu opiera się na wykupie przez wyspecjalizowaną instytucję wierzytelności handlowych z odroczonym terminem płatności. Po weryfikacji dokumentów i ocenie ryzyka, forfaiter wypłaca eksporterowi kwotę wierzytelności pomniejszoną o ustaloną prowizję, przejmując jednocześnie wszelkie ryzyko związane z egzekwowaniem należności od importera.
Proces forfaitingu krok po kroku
- Złożenie zamówienia przez importera
- Zabezpieczenie wierzytelności przez bank importera
- Przekazanie instrumentów finansowych eksporterowi
- Kontakt eksportera z instytucją forfaitingową
- Wycena wierzytelności i negocjacja warunków
- Podpisanie umowy forfaitingowej
- Dostarczenie wymaganych dokumentów
- Wypłata środków eksporterowi
Role uczestników w procesie forfaitingu
W operacji forfaitingowej każdy uczestnik pełni określoną funkcję. Forfaiter nabywa wierzytelność i przejmuje ryzyko, forfetysta otrzymuje natychmiastową płatność, a dłużnik forfaitingowy zobowiązuje się do uregulowania należności w przyszłości. Bank dłużnika zwiększa bezpieczeństwo transakcji poprzez udzielenie poręczenia lub awalu.
Korzyści i ryzyka związane z forfaitingiem
Forfaiting, jako specjalistyczna forma finansowania transakcji międzynarodowych, oferuje szereg istotnych korzyści przy jednoczesnym występowaniu określonych ryzyk. Podstawową zaletą jest możliwość natychmiastowego pozyskania środków przez eksportera, co bezpośrednio wpływa na płynność finansową przedsiębiorstwa. W przeciwieństwie do standardowych kredytów, ta forma finansowania nie obciąża bilansu firmy dodatkowymi zobowiązaniami, poprawiając jej zdolność kredytową.
- natychmiastowy dostęp do środków finansowych
- brak obciążenia bilansu dodatkowymi zobowiązaniami
- przejęcie przez forfaitera ryzyka politycznego
- eliminacja ryzyka kursowego
- ochrona przed niewypłacalnością kontrahenta
Korzyści dla eksportera
Eksporter wykorzystujący forfaiting zyskuje natychmiastowy dostęp do środków bez oczekiwania na płatność od zagranicznego kontrahenta. To rozwiązanie eliminuje jeden z największych problemów w handlu międzynarodowym – długi okres oczekiwania na należności.
- natychmiastowa płatność bez okresów oczekiwania
- przeniesienie ryzyka niewypłacalności na forfaitera
- brak konieczności prowadzenia windykacji
- eliminacja ryzyka walutowego
- zachowanie poufności transakcji
- oszczędność zasobów na monitoring płatności
Zarządzanie ryzykiem w forfaitingu
Bank forfaiter, przejmując wierzytelność, przeprowadza szczegółową analizę czynników ryzyka związanych z transakcją międzynarodową. Podstawowym zabezpieczeniem jest wymóg odpowiedniej gwarancji – najczęściej w formie awalu lub gwarancji bankowej.
| Element ryzyka | Sposób zabezpieczenia |
|---|---|
| Ryzyko polityczne | Analiza sytuacji kraju importera |
| Ryzyko gospodarcze | Ocena stabilności ekonomicznej |
| Ryzyko bankowe | Weryfikacja instytucji zabezpieczającej |
| Ryzyko walutowe | Instrumenty zabezpieczające |
W przypadku transakcji z krajami podwyższonego ryzyka, forfaiterzy często korzystają z dodatkowych instrumentów ubezpieczeniowych, takich jak polisy KUKE, zwiększając bezpieczeństwo operacji.